Σε δημοσίευμα του POLITICO αναφέρεται το κίνημα των Κίτρινων Καπέλων στην Γαλλία, όπως και το αγροτικό κίνημα καθώς και η αυξανόμενη επιρροή της Λεπέν

 Η Γαλλία ζει μία νέα φάση κοινωνικής εξέγερσης που ουδείς μπορεί ακόμα να προβλέψει πώς θα εξελιχθεί σε ένα ασταθές πολιτικό περιβάλλον με την κυβέρνηση Μπαϊρού να δέχεται -όπως και οι προηγούμενες επιλογές του Εμανουέλ Μακρόν- έντονες πιέσεις. Κάποιοι μιλούν για την μετάβαση από τα “Κίτρινα Γιλέκα” στα “Κίτρινα Καπέλα”. Η Coordination Rurale σπάει την κυριαρχία της FNSEA και φέρνει την ύπαιθρο στο επίκεντρο της πολιτικής μάχης ενόψει 2027, όπως αναφέρει το POLITICO.

Στη σκηνή, ο Σερζ Μπουσκέ-Κασάν κοίταξε σοβαρά τον προστατευόμενό του, σηκώνοντας το χέρι του ώστε να τον δουν όλοι οι αγρότες και οι οικογένειές τους. «Σε χρίζω στρατηγό του στρατού των δουλοπαροίκων», δήλωσε ο 65χρονος ηγέτης σε μια αυτοσχέδια τελετή προς τιμήν του τοπικού ηγέτη Λιονέλ Καντελόν, σε μια μεγάλη τσιμεντένια αίθουσα στα περίχωρα της Ος, στη νοτιοδυτική Γαλλία.

Εκατοντάδες είχαν συγκεντρωθεί για να γιορτάσουν μια ιστορική νίκη: το συνδικάτο Coordination rurale, γνωστό για τα χαρακτηριστικά κίτρινα καπέλα του, σημείωσε πρωτοφανή άνοδο στις εκλογές αγροτικών συνδικάτων του Φεβρουαρίου, σπάζοντας την κυριαρχία της παραδοσιακής FNSEA στην εκπροσώπηση των αγροτών σε Γαλλία και Βρυξέλλες.

Η μεγαλοπρεπής κίνηση του Μπουσκέ-Κασάν — η ανακήρυξη του Καντελόν σε στρατηγό — ήταν τόσο φόρος τιμής στη στρατιωτική του καταγωγή όσο και έκφραση της δυναμικής ταυτότητας του συνδικάτου. Το κίνημα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των πρόσφατων αγροτικών διαδηλώσεων στη Γαλλία, ξεπερνώντας τη FNSEA με σκληρές ενέργειες: από αντιπαραθέσεις με τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν έως το άναμμα κοπριάς μπροστά σε κυβερνητικά κτίρια, προκαλώντας επικρίσεις για εκφοβιστική τακτική.

Εκείνο το βράδυ, ωστόσο, το πλήθος ήταν εύθυμο, γιορτάζοντας εντυπωσιακές ενέργειες και μελλοντικές επιτυχίες σε μακριά τραπέζια στολισμένα με κίτρινες χαρτοπετσέτες, πάπια ψητή και κόκκινο κρασί.

Από την καρδιά της Γασκώνης στην πολιτική σκηνή

Το κίνημα γεννήθηκε 40 χιλιόμετρα από την Ος, στη Γασκώνη, περιοχή με πράσινους λόφους κοντά στα ισπανικά σύνορα, γνωστή για το foie gras, το μπράντι Armagnac και τους πεισματάρηδες κατοίκους της. Ο Μπουσκέ-Κασάν έχει γίνει διάσημος για τον ορμητικό χαρακτήρα και την περιφρόνησή του προς τον νόμο, μετρώντας 17 εμφανίσεις στο δικαστήριο για ενέργειες από βανδαλισμούς σουπερμάρκετ έως παράνομες κατασκευές υδάτινων δεξαμενών.

«Σε αυτή τη χώρα αν δεν κάψεις αυτοκίνητα δεν σε αναγνωρίζουν», είπε στη συγκέντρωση. «Και στο τέλος σε πατούν κάτω». Ο ίδιος συνδέεται στενά με τη γαλλική άκρα δεξιά, έχοντας χαρακτηρίσει τον πρόεδρο του Εθνικού Συναγερμού (RN), Ζορντάν Μπαρντελά, ως «τελευταία ελπίδα» των αγροτών.

Η ανοιχτή στήριξη προς το RN — αλλά και άλλων στελεχών της Coordination rurale — τροφοδοτεί εικασίες για στενή σχέση με το κόμμα της Μαρίν Λεπέν, καθώς μεγάλα τμήματα της γαλλικής υπαίθρου στρέφονται προς την άκρα δεξιά τα τελευταία χρόνια.

Η γαλλική ύπαιθρος αποτελεί πλέον σημαντικό εκλογικό δεξαμενή για τον Εθνικό Συναγερμό. Μετά τις βιομηχανικές περιοχές, το κόμμα αξιοποιεί τη δυσαρέσκεια των αγροτών, κατηγορώντας τα παραδοσιακά κόμματα για αποτυχημένες πολιτικές και τις Βρυξέλλες για εισαγωγές φθηνών προϊόντων χαμηλής ποιότητας.

62% των μελών των “κίτρινων καπέλων” δήλωσαν στήριξη στον Εθνικό Συναγερμό ή στο πιο ακραίο Reconquête, σύμφωνα με δημοσκόπηση Cevipof/INP Ensat πριν τις ευρωεκλογές του Ιουνίου — έναντι 31% στους υποστηρικτές της FNSEA.

Αν και όχι όλοι εγκρίνουν το ύφος ή τις πολιτικές συμπάθειες του Μπουσκέ-Κασάν, οι περισσότεροι τον βλέπουν ως ισχυρό ηγέτη και πρότυπο. Καθώς χαιρετούσε μέλη στην Ος, συχνά αστειευόταν φωνάζοντας «κακοποιοί!» ή «τρομοκράτες!». Πολλοί ζητούσαν συμβουλές για κατασκευή υδάτινων δεξαμενών — η πρόσβαση στο νερό είναι πλέον καυτό ζήτημα λόγω ξηρασίας και κλιματικής αλλαγής.

Άλλα στελέχη προσπαθούν να απαλύνουν την εικόνα του συνδικάτου και να αρνηθούν δεσμούς με την άκρα δεξιά. «Μας χρησιμοποιούν κι εμείς ίσως τους χρησιμοποιούμε επίσης — έτσι είναι το παιχνίδι», λέει η αντιπρόεδρος Sophie Lenaerts. «Θα προωθήσουμε τις αξίες μας όπου μπορούμε. Άλλοι παίρνουν περισσότερα από εμάς». Η Λεπέν έχει κερδίσει έδαφος στους αγρότες — μια παραδοσιακά μετριοπαθή ομάδα — καθώς η ύπαιθρος μετατρέπεται σε πεδίο μάχης ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2027.

Στην ετήσια Έκθεση Γεωργίας στο Παρίσι τον Φεβρουάριο, η Λεπέν έγινε δεκτή με επευφημίες, selfie και συνθήματα «Marine Présidente!», ενώ χάιδευε την Oupette, μια αγελάδα Limousine βάρους ενός τόνου. Λίγες μέρες πριν, ο Μπαρντελά επισκέφθηκε κι αυτός το περίπτερο της Coordination rurale.

Αγώνας κατά του κατεστημένου – Ραγδαία άνοδος στις κάλπες

Η Coordination rurale ιδρύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’90 αντιδρώντας στη μεγάλη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της ΕΕ που συνέδεσε τις επιδοτήσεις με περιβαλλοντικούς όρους αντί εγγυημένων τιμών. Για χρόνια στη σκιά της FNSEA, βγήκε μπροστά στις περσινές μαζικές διαδηλώσεις των αγροτών με κομβόι τρακτέρ σε πόλεις κατά περιβαλλοντικών κανόνων, αύξησης τιμών καυσίμων και φθηνών εισαγωγών από άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ουκρανία.

Στις φετινές εκλογές, η Coordination rurale επικράτησε σε 14 από τα 101 αγροτικά επιμελητήρια — από μόλις τρία το 2019 — αποκτώντας σημαντικό λόγο απέναντι στην κυβέρνηση εκεί όπου κυριαρχούσε η FNSEA. Τα επιμελητήρια αυτά έχουν κρίσιμες αρμοδιότητες: διοικητική στήριξη στους αγρότες και υλοποίηση γεωργικών-περιβαλλοντικών πολιτικών σε τοπικό επίπεδο.

Παρά τη σύμπλευση με τη FNSEA σε θέματα όπως η αντίθεση στις εμπορικές συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, η Coordination rurale έχει πιο ριζοσπαστικές θέσεις: συγκρούεται με περιβαλλοντιστές για χρήση νερού ή φυτοφαρμάκων και καταγγέλλει υπερβολική ρύθμιση από ΕΕ και Παρίσι. Οι ηγέτες της παρουσιάζουν συχνά τη FNSEA ως μέρος του κατεστημένου που συνεργάζεται στενά με τους πολιτικούς.

Τα “Κίτρινα καπέλα” σημείωσαν τεράστια άνοδο σε περιοχές όπως το Μπορντό που πλήττονται οικονομικά – οι οινοποιοί εκεί δέχονται νέο πλήγμα από τον εμπορικό πόλεμο Τραμπ. Ο πρώην πρόεδρος απείλησε να αυξήσει τους δασμούς στα ευρωπαϊκά κρασιά και ποτά στο 200%, αν οι Βρυξέλλες ανταποδώσουν στα δικά του μέτρα κατά του αμερικανικού ουίσκι. Οι Βρυξέλλες τελικά υποχώρησαν.

Η επιθετική εμπορική πολιτική Τραμπ και ο ανταγωνισμός από χώρες όπως η Ουκρανία ήταν βασικά θέματα στη γεωργική έκθεση, με τους συνδικαλιστές να ζητούν περισσότερη προστασία. «Είναι όνειρο να ακούς έναν αρχηγό κράτους να θέλει να προστατέψει παραγωγούς και πολίτες», λέει η Lenaerts – αν και παραδέχεται πως δεν θαύμαζε ποτέ προσωπικά τον Τραμπ.

Aνοδος στην ύπαιθρο – Σύγκρουση με κρατικές αρχές

Η στήριξη τόσο προς τα “κίτρινα καπέλα” όσο και προς τον Εθνικό Συναγερμό έχει εκτοξευθεί στην επαρχία Gers, όπου ανήκει η Ος: στις περσινές πρόωρες βουλευτικές εκλογές ο RN έλαβε 35%, αυξημένο κατά 15 μονάδες μέσα σε δύο χρόνια — περιοχή που κάποτε κυριαρχούσαν οι σοσιαλδημοκράτες. Επιπλέον… εδώ δεν κινδυνεύεις να πάρεις κλήση για υπερβολική ταχύτητα: διαδηλωτές κάλυψαν όλες τις κάμερες ελέγχου ταχύτητας με λάστιχα τρακτέρ και σακούλες λιπάσματος — χαρακτηριστικό επίτευγμα που ο Καντελόν ανέφερε περήφανα πως απενεργοποίησαν συνολικά 179 κάμερες.

Ο Καντελόν, πρώην στρατιωτικός που έγινε αγρότης πάπιας και πατέρας τριών παιδιών, έγινε γνωστός το 2017 όταν διαμαρτυρήθηκε μπροστά στις κάμερες κατά των φθηνών εισαγωγών πάπιας από Βουλγαρία στα τοπικά σουπερμάρκετ. Μετά την ένταξη στην Coordination rurale ανέβηκε γρήγορα στην ιεραρχία και εξελέγη πρόεδρος του τοπικού αγροτικού επιμελητηρίου τον Φεβρουάριο.

Ο 38χρονος έχει επίσης αντιμετωπίσει δικαστικά προβλήματα: πέρυσι καταδικάστηκε σε πρόστιμο για διαδικτυακές απειλές κατά κτηνιατρικών αρχών (τις οποίες χαρακτήρισε “στιγμιαίο λάθος” υπό μεγάλη πίεση λόγω επαναλαμβανόμενων θανατώσεων ζώων εξαιτίας γρίπης των πτηνών). Επίσης ανακρίθηκε επειδή μαζί με μέλη της Coordination rurale σφράγισαν την είσοδο της Υπηρεσίας Βιοποικιλότητας Γαλλίας. Η υπηρεσία έχει αποτελέσει συχνό στόχο επιθέσεων λόγω ελέγχων σε φυτοφάρμακα/νερό· μετά από απειλή εμπρησμού οχημάτων από μέλος του συνδικάτου αν επισκεφθούν φάρμα ξανά, χαρακτήρισε τέτοιες επιθέσεις «απαράδεκτες».

Η Sylvie Colas, εκπρόσωπος της αριστερής Confédération paysanne κι αντίπαλος του Καντελόν (τον έχει μηνύσει για φραστικές απειλές που εκείνος αρνείται), δηλώνει ότι οι πρακτικές εκφοβισμού έχουν φοβίσει ντόπιους κι υπαλλήλους υπηρεσιών. «Δεν μπορώ να φανταστώ υπάλληλο να κάνει έλεγχο σήμερα στη Gers», λέει χαρακτηριστικά. «Είναι Τραμπισμός· υπάρχει συνεχής κλιμάκωση ώστε τελικά οι αρχές απλά σωπαίνουν». Ο Καντελόν δηλώνει ότι αποκηρύσσει τη φυσική βία αλλά θεωρεί απαραίτητες τις δυναμικές ενέργειες όπως οι επιθέσεις στις κάμερες ή άλλες δράσεις που έχουν σκοπό να «ταρακουνήσουν» την κυβέρνηση. «Ξέρουμε ότι όταν ενοχλούμε την κυβέρνηση κάτι κινείται — θα συνεχίσουμε», λέει χαρακτηριστικά.

“Αφήστε μας ήσυχους” – Τα αιτήματα των αγροτών

Οι ντόπιοι αγρότες επαινούν την ηγεσία και τη δημόσια παρουσία του Καντελόν έναντι της αδυναμίας της FNSEA να βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας τους όλα αυτά τα χρόνια. Ο Νταβίντ Παλασίν, 47 ετών, κτηνοτρόφος βοοειδών στο χωριό Dému κοντά στην Ος, δηλώνει πως δεν είχε ποτέ ενταχθεί σε συνδικάτο πριν δει τον Καντελόν στη δράση. Η περσινή κατάληψη δρόμου ήταν σημείο καμπής τόσο για τον ίδιο όσο και γείτονες· «Μείναμε εκεί 15 μέρες νύχτα-μέρα», θυμάται.

Ο Παλασίν λέει πως δεν γνώριζε τις διασυνδέσεις κορυφαίων στελεχών με την άκρα δεξιά (που δεν εγκρίνει), αλλά ότι η απογοήτευση από τη στασιμότητα ώθησε πολλούς στον δυναμισμό της Coordination rurale. «Δεν μας ακούν», λέει στο γραφείο του δίπλα στα ανοιχτά υπόστεγα όπου στεγάζονται περίπου 200 αγελάδες Limousine. Σε αντίθεση με άλλους συναδέλφους που δυσκολεύονται οικονομικά, έχει αναπτύξει πολυμορφική επιχείρηση: απασχολεί 15 άτομα εκτρέφοντας βοοειδή, πουλώντας κρέας σε δύο κρεοπωλεία αλλά κι εξάγοντας ζώα σε Ισπανία/Ιταλία.

Γνωρίζει καλά τις προκλήσεις: ανταγωνισμός από γείτονες χώρες αλλά κι εμπορικούς εταίρους ΕΕ· «Σόγια από Βραζιλία μπαίνει στη χώρα ενώ σύντομα θα μας απαγορεύσουν ακόμη και τη χρήση glyphosate», σημειώνει δείχνοντας τη συμφωνία ΕΕ–Mercosur που ανοίγει δρόμο σε φθηνά προϊόντα χωρίς τα ίδια περιβαλλοντικά στάνταρ. Πιστεύει ότι πρέπει να ενθαρρύνονται οι Γάλλοι αγρότες να ανταγωνιστούν στις μαζικές αγορές· «Όλοι οργανικοί δεν θα θρέψουν τον πλανήτη», προσθέτει αναφερόμενος στην αντίδραση για μεγάλη πτηνοτροφική μονάδα στο Lannepax: «Αν δεν το παράξουμε εμείς θα έρθει απ’ αλλού».

Kοντά στον Παλασίν, ο Ζυλιέν, επίσης μέλος των “κίτρινων καπέλων”, δημητριακοπαραγωγός, καταγγέλλει παράλογους περιβαλλοντικούς κανόνες – όπως περιοδικές απαγορεύσεις κοψίματος φρακτών λόγω φωλιάσματος πτηνών – ως βασικό λόγο εξέγερσης των αγροτών κατά κρατικής παρέμβασης.

Απέναντι στους περιβαλλοντιστές κι αυτό που θεωρούν “υπερεπέμβαση” κράτους στέκεται μεγάλο μέρος των συνδικαλιστών – ειδικά γύρω από ζητήματα διαχείρισης νερού. Στη συγκέντρωση στην Ος ο Μπουσκέ-Κασάν επαναλάμβανε ένα από τα αγαπημένα του συνθήματα: «Είμαστε οι καλύτεροι χωριάτες στον κόσμο – αφήστε μας ήσυχους!».

Διαβάστε το αρχικό άρθρο εδώ

Ακολουθήστε το newplanet09.gr στο Google News και στο instagram για να ενημερώνεστε για όλα τα τελευταία άρθρα μας.