Η ""εξάντληση"" των παγκόσμιων αποθεμάτων χρυσού και οι επιπτώσεις της στην οικονομία.

Ο χρυσός, ένα από τα πιο πολύτιμα και διαχρονικά αγαθά, βρίσκεται σήμερα στο επίκεντρο μιας κρίσης προσφοράς, τη στιγμή που η ζήτησή του αυξάνεται ραγδαία.

Σύμφωνα με τον Γεωλογικό Οργανισμό των ΗΠΑ και άλλες πηγές, περίπου το 80% του χρυσού που μπορεί να εξαχθεί έχει ήδη εξορυχθεί. Οι εναπομείνασες ποσότητες είναι όλο και πιο δύσκολες στην πρόσβαση, είτε λόγω γεωγραφικών περιορισμών (όπως βαθιά στη θάλασσα ή απομακρυσμένες περιοχές), είτε λόγω τεχνολογικών και οικονομικών περιορισμών.

Η ζήτηση για χρυσό ενισχύεται συνεχώς, κυρίως λόγω των παγκόσμιων οικονομικών και γεωπολιτικών αναταραχών. Ο πληθωρισμός, οι εμπορικές εντάσεις, οι στρατιωτικές συγκρούσεις και η αυξανόμενη δυσπιστία απέναντι στα νομίσματα που εκδίδονται από τις κεντρικές τράπεζες, έχουν οδηγήσει τόσο επενδυτές όσο και κράτη (μέσω των κεντρικών τους τραπεζών) να καταφύγουν στον χρυσό ως ασφαλές καταφύγιο. Αυτή η στροφή έχει οδηγήσει σε εκτίναξη της τιμής του χρυσού, που το 2025 ξεπερνά τα 3.300 δολάρια ανά ουγγιά, αυξημένος κατά περίπου 44% μέσα σε μόλις έναν χρόνο.

Το «peak gold»

Οι ανακαλύψεις νέων κοιτασμάτων χρυσού είναι πλέον σπάνιες και μικρότερες σε μέγεθος. Η παραγωγή αναμένεται να κορυφωθεί το 2026 (το λεγόμενο «peak gold») και στη συνέχεια να αρχίσει σταδιακή μείωση, σύμφωνα με την S&P Global. Οι βασικές χώρες παραγωγής, όπως ο Καναδάς, η Αυστραλία και οι ΗΠΑ, δείχνουν τάσεις μείωσης της παραγωγής μετά το 2026, γεγονός που θα περιορίσει περαιτέρω την προσφορά.

Ο χρυσός, σε αντίθεση με το πετρέλαιο, δεν «καταναλώνεται» και δεν καταστρέφεται. Παραμένει στην κυκλοφορία, ανακυκλώνεται και μεταβιβάζεται. Ωστόσο, όσο η εξόρυξή του δυσκολεύει και η ποσότητα του προς εξόρυξη μειώνεται, ο χρυσός αναμένεται να αποκτήσει ακόμα μεγαλύτερη αξία. Αναλυτές, όπως ο καθηγητής Γουστάβο Μαρτίνεζ, προβλέπουν τιμές άνω των 5.000 δολαρίων ανά ουγγιά σε βάθος χρόνου.

Εν κατακλείδι, ο κόσμος εισέρχεται σε μια νέα εποχή όπου η σπανιότητα του χρυσού ενδέχεται να καθορίσει την αξία του περισσότερο από ποτέ. Η αυξημένη ζήτηση, η περιορισμένη προσφορά και η αυξανόμενη αβεβαιότητα διαμορφώνουν ένα περιβάλλον όπου ο χρυσός ενδέχεται να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στο παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα.

Η συνεχής μείωση των διαθέσιμων αποθεμάτων χρυσού δημιουργεί ένα ιδιαίτερα ανησυχητικό σκηνικό για την παγκόσμια οικονομία. Από τις περίπου 216.000 τόνους χρυσού που έχουν εξορυχθεί στην ιστορία της ανθρωπότητας, σχεδόν τα 2/3 έχουν εξαχθεί μετά το 1950, γεγονός που αποδεικνύει την τεράστια εξάρτηση των σύγχρονων οικονομιών από αυτό το πολύτιμο μέταλλο. Σήμερα, απομένουν περίπου 50.000–60.000 τόνοι σε γνωστά κοιτάσματα, με σημαντικό ποσοστό αυτών (15% ή περίπου 7.500 τόνοι) να θεωρείται ανεξόρυκτο με τη σημερινή τεχνολογία. Η παγκόσμια παραγωγή χρυσού βρίσκεται σταθερά στις 3.600 τόνους ετησίως, κάτι που –αν υποθέσουμε σταθερή παραγωγή– σημαίνει ότι απομένουν μόλις 15-17 χρόνια έως την εξάντληση των σημερινών αποθεμάτων.

Αυξάνονται οι δυσκολίες

Ωστόσο, η εικόνα είναι ακόμα πιο απαισιόδοξη αν συνυπολογίσουμε τις αυξανόμενες δυσκολίες στην εξόρυξη, το αυξανόμενο κόστος, τη χαμηλή ποιότητα των νέων κοιτασμάτων και την έλλειψη σημαντικών νέων ανακαλύψεων. Η πρόβλεψη ότι το «peak gold» (το μέγιστο σημείο παραγωγής) θα φτάσει το 2026 επιβεβαιώνεται από πολλούς αναλυτές.

Μετά από αυτό το σημείο, η παραγωγή θα μειώνεται, ενώ η ζήτηση ενδέχεται να συνεχίσει να αυξάνεται, ιδίως από κεντρικές τράπεζες, επενδυτικά ταμεία και ιδιώτες που αναζητούν ασφαλή καταφύγια σε περιόδους κρίσεων. Αυτή η δυσαναλογία μπορεί να οδηγήσει σε εκρηκτική αύξηση της τιμής, με αναλυτές από οίκους όπως η Goldman Sachs να προβλέπουν τιμές που ξεπερνούν τα 3.700–4.000 δολάρια έως το τέλος του 2025 και πάνω από 5.000 δολάρια μακροπρόθεσμα. Σε αντίθεση με το πετρέλαιο, το οποίο ενδέχεται να χάσει τη σημασία του με την ενεργειακή μετάβαση, ο χρυσός δεν «παύει» να είναι πολύτιμος. Είναι φυσικά σπάνιος, ανθεκτικός στον χρόνο και συμβολικά ισχυρός.

Η «τελευταία ουγγιά χρυσού», εάν και όταν φτάσουμε σε αυτό το σημείο, ενδέχεται να αποκτήσει τεράστια χρηματική και στρατηγική αξία. Ο χρυσός αναμένεται να διαδραματίσει ολοένα και σημαντικότερο ρόλο στο χρηματοπιστωτικό σύστημα των επόμενων δεκαετιών, είτε ως μέσο αποθήκευσης αξίας, είτε ως εργαλείο αποθεματικής πολιτικής. Η μείωση των αποθεμάτων αποτελεί υπενθύμιση ότι ακόμα και τα πιο διαχρονικά υλικά αγαθά δεν είναι ανεξάντλητα, και ότι η ισορροπία μεταξύ ζήτησης και προσφοράς είναι κρίσιμη για την οικονομική σταθερότητα.

Ακολουθήστε το newplanet09.gr στο Google News και στο instagram για να ενημερώνεστε για όλα τα τελευταία άρθρα μας.